การบำบัดน้ำเสียด้วยวิธีการใช้อีเอ็ม
บอล
น้ำเป็นปัจจัยที่สำคัญที่สุดในการดำรงชีวิต
การบริการจัดการน้ำที่ดี โดยเฉพาะการบำบัดน้ำให้สะอาดพอที่จะสามารถบริโภคได้นับเป็นภาระกิจหลักของหน่วยงานของเรา
อีเอ็ม (EM) คืออะไร
EM
(Effective Microorganisms) คือจุลชีพที่เก่งเฉพาะทาง
(เซียนเฉพาะด้าน) ตามแต่ผู้เพาะเลี้ยง จะแยกคัดพันธุ์มาขาย และรู้กำพืดของมันดี
(ระวัง พวกที่เพาะมาจากน้ำเน่า คือจับจุลชีพอะไรก็ไม่รู้ มาใส่ถัง เลี้ยงด้วยอาหาร
ซึ่งส่วนมาก ก็คือน้ำตาล และเขาอาจตักเชื้อโรค พยาธิ ต่างๆ
มาเพาะให้มันเจริญเติบโตควบคู่กันไปด้วย ซึ่งอันตรายมาก)
EM อาจนำมาขายได้ ทั้งในรูปของของเหลว (เลี้ยงในสารละลายน้ำตาล) หรือ
ของแข็ง (เลี้ยงในอาหารจำพวกรำข้าว) ดังนั้น ต้องเลือก EM ให้ถูกกับประเภทของงานที่จุลชีพกลุ่มนั้นถนัด
เช่น กลุ่มที่ชอบกินตะกอนน้ำเน่า ที่หมักหมมอยู่ในน้ำเน่าใต้ถุนบ้าน
หรือใต้ท้องคลองน้ำเน่า ที่นิ่งไม่ไหลเร็ว จุลชีพในน้ำ EM ก็จะขยายพันธุ์ลงไปกินตะกอนเลนเหล่านั้น
และขยายพันธุ์จนกลายเป็นอาณาจักรของมัน ถ้า EM
ไม่ชอบน้ำเน่าประเภทนั้น
มันก็จะไม่ขยายพันธุ์ แล้วถูกจุลชีพท้องถิ่นในน้ำเน่าบริเวณนั้นข่ม หรือมันถูกกิน
ในที่สุด นั่นคือ การใช้ EM ชนิดนั้น แล้วไม่ได้ผลอะไร อย่าลืม ต้องใช้EMให้ถูกกับประเภทของภาระกิจ
(ไม่มีEMใด ที่ทำงานได้ครอบจักรวาล) และต้องใช้ในบริเวณพื้นที่จำกัด
เพื่อที่EMจะได้ขยายพันธุ์ เพื่อกินของเน่าเสีย
ก่อนที่จะถูกจุลชีพในท้องถิ่นมาจับกินเป็นอาหาร ดังนั้น ต้องใช้EMให้ถูกชนิด
และมีปริมาณเพียงพอที่มันจะสามารถขยายพันธุ์เพื่อเอาชนะจุลชีพในท้องถิ่น
ที่มีอยู่ก่อนให้ได้ สำหรับการใช้EM เทหรือโยนลงไปในน้ำท่วม ที่ไหลบ่าอย่างรวดเร็ว จะไม่ได้ผลอะไร
เพราะมันจะถูกเจือจาง และขยายพันธุ์กันไม่ทัน
EM ช่วยเพิ่ม O2 ได้จริงหรือไม่ ลดโลหะหนักได้จริงหรือไม่
หากใช้EMถูกประเภท +
ใช้ในพื้นที่ ที่จำกัดอาณาบริเวณได้ + และใช้ในปริมาณที่เพียงพอ EMก็จะสามารถขยายพันธุ์
โดยกินของเน่าเสียที่หมักหมมที่สะสมใต้ท้องบ่อบริเวณน้ำเน่านั้นเป็นอาหารและขยายอาณาจักร์ของมัน
เมื่อของเน่าเสียที่สะสมใต้ท้องคลองหมด BODในน้ำเสียก็จะเริ่มลดลงด้วย จนในที่สุดออกซิเจนจากอากาศ
ที่ถ่ายผ่านผิวน้ำในบริเวณนั้น มีมากเพียงพอ น้ำเน่านั้นก็จะกลายเป็นน้ำดี คือ มี DO เกิดขึ้นตามมา
นั่นคือ หากการใช้ EM ถูกชนิดและในปริมาณที่เหมาะสมกับพื้นที่
ก็จะสามารถช่วยกินของเสียที่สะสมหมักหมมอยู่ จนกลายเป็นน้ำดี ที่มีค่า DO ได้ ส่วนการลดโลหะหนัก EM ส่วนมากที่เพาะมาขายกัน
ไม่กินโลหะหนัก ความจริงมีคนเพาะได้ เช่น ฝึกให้มันกินทองแดงจากแร่
แต่นี่ก็เป็นเพียงการย้ายที่โลหะหนักจากแร่มาอยู่ในตัวมัน
ก่อนนำไปสกัดโลหะหนักออกจากตัวมัน ซึ่งเป็นไป ตามทฤษฎีที่ว่า สสาร
(โลหะหนัก)ไม่มีการสูญหาย จะเพียงเปลี่ยนรูป ย้ายไปมาเท่านั้น
ผลข้างเคียงของ EM
อันตรายที่จะพบกัน ก็คือ ผู้ผลิต EM ไม่รู้กำพืดของจุลชีพที่ตนเองผลิต
และไม่รู้ว่ามันเก่งทางด้านใด และบางครั้ง อาจเพาะเชื้อโรค หรือมีไวรัสปนเปื้อน โดยใช้น้ำตาลโมลาสเลี้ยง
ออกมาขาย แจกจ่ายกัน ซึ่งจะนำไปสู่การขยายตัวของ พยาธิ์ เชื้อโรค และไวรัส
เกิดโรคระบาด การกลายพันธุ์ ตามมา ดังนั้น
ต้องเลือกชื้อจากผู้ผลิตที่มีการควบคุมคุณภาพ
ที่สามารถระบุชนิดและที่มาของจุลชีพของตนได้ และไม่ควรใช้ดื่มหรือสูดดม เพราะอาจมีจุลชีพกลายพันธุ์
หรือปนเปื้อนไวรัส เข้าสู่ร่างกาย (เพราะการผลิต EM
บริสุทธิ์ 100% ทำได้ยากมาก)
EM และน้ำหมักชีวภาพ
แก้ไขปัญหาน้ำเน่าเสียได้จริงหรือ ?
กลุ่มอาจารย์ภาควิชาวิศวกรรมสิ่งแวดล้อม
คณะวิศวกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้กล่าวถึงการใช้ EM และน้ำหมักชีวภาพ
เพื่อแก้ไขปัญหาน้ำเน่าเสียไว้ว่า [1] ถึงแม้ EM ต้นแบบ (ลิขสิทธิ์ Professor
Teruo Higa) ซึ่งอ้างว่ามีความสามารถในการกำจัดกลิ่นและทำให้น้ำใส
แต่ก็เป็นการช่วยบรรเทาปัญหาชั่วคราวในระยะสั้นเท่านั้น
แต่หากสารอินทรีย์ในน้ำยังคงอยู่ และออกซิเจนในน้ำไม่เพียงพอ
ก็ไม่สามารถกล่าวได้ว่าน้ำนั้นสะอาดจริง
กล่าวคือน้ำดังกล่าวยังไม่ปลอดภัยที่จะนำมาใช้และไม่ปลอดภัยต่อสัตว์น้ำแต่อย่างใด
และอาจยังเป็นแหล่งเพาะเชื้อโรคต่างๆ ได้อยู่ นอกจากนี้
หากมองถึงประเด็นการผลิตน้ำหมักชีวภาพ หรือ EM
ในแบบต่างๆ ด้วยตนเอง จุลินทรีย์ที่ได้อาจมีองค์ประกอบที่แตกต่างจากจุลินทรีย์ใน
EM ต้นแบบ
และหากไม่ได้ผ่านกระบวนการควบคุมคุณภาพที่ดีพอ EM
และ
น้ำหมักชีวภาพอาจเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ของเชื้อโรคได้
ซึ่งนับเป็นอีกปัญหาหนึ่งที่ควรระวังและไม่ควรมองข้ามสำหรับทุกๆ
หน่วยงานและภาคส่วนที่มีสนับสนุนการใช้ EM เพื่อบำบัดปัญหาเรื่องกลิ่นเหม็นและน้ำเน่าเสียในบริเวณน้ำท่วมขัง
จุลินทรีย์บอลบำบัดน้ำเสีย – มารู้จัก EM ball พร้อมวิธีทำกัน
เป็นที่ทราบกันดีว่าตอนนี้ในหลาย ๆ พื้นที่นั้นได้รับผลกระทบจากอุทกภัย
2554 ครั้งนี้กันหลายพื้นที่
ซึ่งส่งผลให้ต้องมีการอพยพผู้คนหลายพัน หลายหมื่นคน แต่ก็ยังมีอีกหลาย ๆ
คนที่แม้ว่าน้ำจะท่วมแค่ไหนก็ขอปักหลักอยู่กับบ้าน หรือในหลาย ๆ
พื้นที่น้ำอาจจะไม่ท่วมสูงมากนัก แต่ก็เจอปัญหาน้ำท่วมขัง ซึ่งเมื่อนานวันเข้าก็ต้องเผชิญกับปัญหาน้ำเน่าเสีย
ดังนั้นจึงมีการเร่งทำ
ก้อนจุลินทรีย์ เพื่อแจกจ่ายตามพื้นที่ที่ได้รับผลกระทบ
เพื่อช่วยในเรื่องของการบำบัดน้ำเน่าเสีย วันนี้ 88DB.com
เลยขอหยิบเอาเรื่อง EM ball มาพูดถึงเพื่อให้หลาย ๆ
คนเข้าใจกันมากขึ้นว่า EM ball คืออะไร มีประโยชน์อย่างไร พร้อมกับวิธีการทำใช้เองง่าย
EM ย่อมาจากคำว่า Effective
Microorganisms ซึ่งมีความหมายว่า
กลุ่มจุลินทรีย์ที่มีประสิทธิภาพ มีลักษณะเป็นของเหลว สีน้ำตาล กลิ่นหวานอมเปรี้ยว
เป็นกลุ่มจุลินทรีย์ที่มีชีวิต ไม่สามารถใช้ร่วมกับสารเคมีหรือ
ยาปฏิชีวนะและยาฆ่าเชื้อต่าง ๆ ได้ ไม่เป็นอันตรายต่อสิ่งมีชีวิต เช่น คน สัตว์
พืช และแมลงที่เป็นประโยชน์ ช่วยปรับสภาพความสมดุลของสิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดล้อม
เป็นกลุ่มจุลินทรีย์ ที่ทุกคนสามารถนำไปเพาะขยายเพื่อช่วยแก้ปัญหาต่าง ๆ
ได้ด้วยตนเอง
คุณสมบัติบางประการและการเก็บรักษา
1. EM เป็นสิ่งมีชีวิต ต้องเก็บไว้ในที่ร่ม อุณหภูมิปกติ
ไม่ร้อนจัดหรือเย็นจัด ประมาณ 20 – 45 องศาเซลเซียส หากไม่ได้เปิดใช้เก็บไว้ได้นาน 1 ปี
2. EM ไม่ใช่ปุ๋ย แต่เป็นกลุ่มจุลินทรีย์ที่อยู่ในสภาพพัก
การนำไปใช้หากเปิดใช้แล้วให้รีบปิด เก็บไว้ได้นาน 6 เดือน
จุลินทรีย์ใน EM คืออะไร
คำว่า
จุลินทรีย์หรือแบคทีเรีย บางคนอาจเข้าใจว่าเป็นเชื้อโรคที่เป็นอันตราย
อย่างไรก็ตามจุลินทรีย์ที่ใช้ในการผลิต EM (จุลินทรีย์ผลิตกรดแลคติก ยีสต์ และจุลินทรีย์สังเคราะห์แสง)
ผลิตจากจุลินทรีย์ธรรมชาติ ไม่มีจุลินทรีย์ก่อโรค ไม่มีสารเคมีสังเคราะห์
และไม่ใช่การตัดต่อยีนส์ (GMOs) ซึ่งเป็นโทษต่อมนุษย์ สัตว์และพืช EM
ประกอบด้วยจุลินทรีย์ที่ปลอดภัยซึ่งใช้กันมาก่อนในสมัยโบราณจะโดยตั้งใจหรือ
ไม่ตั้งใจก็ตาม จุลินทรีย์ใน EM มี 3 กลุ่ม ดังต่อไปนี้
1. จุลินทรีย์ผลิตกรดแลกติก
เป็นจุลินทรีย์ที่จัดอยู่ในพวกแบคทีเรียที่สามารถเปลี่ยน
น้ำตาลให้เป็นกรดแลคติกได้โดยผ่านกระบวนการหมัก
ซึ่งกรดแลกติกสามารถยับยั้งการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์ก่อโรคบางชนิด
และจุลินทรีย์อื่น ๆ ได้ เนื่องจากมี pH ที่ต่ำ เป็นที่รู้กันอย่างกว้างขวางว่ามีการนำเอาจุลินทรีย์ผลิตกรดแลคติกไปใช้ใน
การหมักอาหารหลายชนิด เช่น เนยแข็ง โยเกิร์ต และสามารถเก็บไว้ได้นาน ตั้งแต่หลุยส์
ปาสเตอร์ ได้ค้นพบจุลินทรีย์ผลิตกรดแลคติกในปี พ.ศ.2400
ทำให้รู้ถึงประโยชน์ของมันที่เกี่ยวกับสุขภาพและการมีอายุยืนยาว เมื่อเร็ว ๆ นี้
มีงานวิจัยที่พบว่า
นอกจากมันจะอยู่ที่ลำไส้เล็กของคนแล้วมันยังเป็นตัวกระตุ้นให้เกิดภูมิต้าน ทาน
มีคุณสมบัติในการต่อต้านการสูญเสียโปรตีนในเลือด ต่อต้านการกลายพันธ์
โคเลสเตอรอลในเลือดต่ำ และการมีความดันโลหิตต่ำ
วิธีทำจุลินทรีย์บอล (EM ball)
เพื่อการบำบัดน้ำเสียในแหล่งน้ำที่มีโคลนตะกอน
หรือน้ำไหล หรือน้ำลึก ให้ได้ผลดีกว่าการใช้ EM
ขยาย หรือจะใช้ทั้ง EM ball และ EM ขยาย
ร่วมกันก็จะได้ผลดียิ่งขึ้น
ส่วนผสมส่วนที่ 1
1. รำละเอียด 1 ส่วน
2. แกลบป่น หรือ รำหยาบ 1 ส่วน
3. ดินทราย 1 ส่วน
* ใช้ โบกาฉิ แทนส่วนที่ 1 หรือใช้โคลนตะกอน แทนดินทรายได้
ส่วนผสมส่วนที่ 2
1. EM 10 ช้อนแกง
2. กากน้ำตาล 10 ช้อนแกง
3. น้ำสะอาด 10 ลิตร
* ใช้ EM ขยาย หรือ EM หมักน้ำซาวข้าว หรือ EM5 ผสมร่วมกันหรือใช้แทน EM กับกากน้ำตาลได้
วิธีทำ
1. ผสมส่วนที่ 1 แล้วรดด้วยส่วนที่ 2 คลุกเคล้าให้เข้ากัน
2. วัดความชื้นพอเหมาะ
ปั้นเป็นก้อนกลม หรือดัดแปรงได้ตามต้องการ
3. นำไปวางไว้ในที่ร่มจนแห้งสนิท
แล้วนำไปใช้
